Dagelijks zijn er nieuwe berichten over de coronapandemie, die inmiddels iedereen op een of andere manier wel treft. De ziekenhuizen hebben helaas hun planbare zorg voor een groot deel weer moeten uitstellen. Wat dat inhoudt en waarom ook CI-operaties uitgesteld moeten worden, leggen een audioloog en een KNO-arts namens CI-ON (Cochleaire Implantatie Overleg Nederland) uit in de volgende brief:
Beste CI-gebruiker,
2020 staat in het teken van de wereldwijde Covid pandemie. U heeft daar als CI gebruiker ook mee te maken , in uw persoonlijke leven, bij uw werkzaamheden maar mogelijk ook tijdens de medische en/of audiologische zorg van uw CI.
Graag belichten wij als klinisch fysicus – audioloog en KNO- arts de zorg van het afgelopen jaar, om u inzicht te geven hoe we tot nu toe de zorg goed proberen te hebben en houden. Wij schrijven dit vanuit het perspectief van onze eigen ervaringen. Deze zal echter voor een groot deel overeenkomen met de andere CI-centra in Nederland.
In het voorjaar tijdens de eerste golf was de grootste zorg dat er voldoende Intensive Care (IC) bedden beschikbaar zouden zijn voor de enorme hoeveelheid doodzieke patiënten. De meest getroffen regio’s waren destijds zuid Nederland en de regio Rotterdam.
Tijdens deze lockdown werden enkel spoed patiënten gezien op poliklinieken, en is de audiologische zorg bijna geheel stilgelegd. Dit betekende ook dat de meeste operaties werden uitgesteld. Uitzondering hierop vormden spoedoperaties en een groot gedeelte van de operaties voor kanker. Dit was noodzakelijk omdat naast OK-personeel, ook bewaakte bedden maximaal beschikbaar werden gemaakt voor de ernstig zieke Corona-patiënten. Daarnaast was er in die tijd een enorm tekort aan scan mogelijkheden. Deze scan-apparatuur was nodig voor de diagnostiek bij de Corona patiënten, en elke kamer moest na een patiënt volledig gedesinfecteerd worden.
Ter illustratie: patiënten die scans moesten ondergaan voor kanker, kregen bijvoorbeeld in de avond telefoon met de melding dat zij om 2 uur ‘s nachts gescand te kunnen worden, overdag was er geen ruimte vrij.
Voor CI patiënten betekende het dat operaties werden uitgesteld en dat revalidatie en nazorg zijn uitgesteld. In sommige centra kon er zeer beperkt gestart worden met een intensieve revalidatie en was er wel ondersteuning als mensen materiaalproblemen hadden en zonder geluid zaten. De meeste zorg is in deze zomer weer langzaamaan opgepakt.
In de herfst, tijdens de tweede golf, lagen minder Corona patiënten op de IC dan dit voorjaar, maar er zijn wel meer algemene Corona afdelingen (ofwel cohort-afdelingen) in ziekenhuizen ingericht. Dit vindt dan plaats op andere afdelingen in ziekenhuizen waar ook KNO-artsen of verpleegkundigen een bijdrage leveren. Hun gewone werk moet worden overgenomen door collega’s. Het continueren van de reguliere zorg is hierdoor een puzzel, vervangen van de werkzaam heden van personen die in de Corona zorg werken en het opvangen van taken van mensen die thuiszitten in afwachting van een testuitslag of omdat ze in quarantaine moeten.
Voor onze poliklinische medische en audiologische zorg zijn er ook veel zaken veranderd. Beeldbellen, telefonische consulten of e-mails zijn essentieel in het veilig houden van de zorg. Maar voor sommige zaken is een bezoek aan het ziekenhuis nodig. Helaas kunnen er nog geen afregelingen op afstand plaatsvinden. Er is veel werk gestoken in het veilig maken van de ruimtes in de ziekenhuizen. Er mogen minder mensen tegelijk aanwezig zijn in bijvoorbeeld een wachtruimte, maar ook in een spreekkamer. Er wordt gewerkt met eenrichtingsverkeer in de gangen. We dragen mondkapjes of face-shields , of er zit een scherm tussen de behandelaar en de slechthorende patiënt. Ruimtes moeten worden gereinigd op contactpunten. Dit alles maakt dat er doorgaans minder patiënten gezien kunnen worden en soms helaas ook dat iemand niet ‘eventjes’ tussendoor kan komen.
Ten aanzien van de operaties voor nieuwe patiënten, hangt dit erg af van de actuele situatie op de IC.
In het algemeen zijn er minder plekken, en ze worden pas op een laat moment gepland. Dit kan voor potentiële CI kandidaten een vertraging betekenen of dat de datum van de operatie kort van te voren bekend wordt.
Hoe het in 2021 zal gaan, kan niemand voorspellen. Ten tijde van dit schrijven, is de 2e lockdown net begonnen. Het is nog onduidelijk wat dit precies voor gevolgen gaat hebben, maar we verwachten wederom dat meer mensen met Corona worden opgenomen in het ziekenhuis. Er zal wederom extra zorgpersoneel voor deze patiënten vrijgespeeld moeten worden, ook vanuit de KNO- afdelingen. We hopen dat noodzakelijke medische zorg niet wordt uitgesteld. Alle CI teams proberen goede zorg te blijven leveren voor hun (toekomstige) patiënten. Neemt u ook vooral contact op met uw eigen CI-team als u vragen heeft wat het voor uw situatie betekent.
Wij wensen ieder een gezond 2021
Namens CI-ON
- Helleman, voorzitter CI-ON en klinisch fysicus – audioloog UMC Utrecht
- Hof, secretaris CI-ON en KNO arts MaastrichtUMC